Dược sĩ Nguyệt Ánh
Thận là cơ quan rất quan trọng trong cơ thể có chức năng lọc, đào thải độc tố. Một chế độ ăn chứa các thực phẩm tốt cho thận sẽ hỗ trợ điều trị cho người đang mắc bệnh thận. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những thực phẩm bổ thận để bạn có thể bổ sung vào thực đơn hàng ngày.
Nguyên tắc lựa chọn thực phẩm bổ thận
Một chế độ ăn tốt cho thận bao gồm những thực phẩm chứa ít natri, kali, photpho, canxi và protein do:
- Natri là chất tham gia vào quá trình cân bằng nước, điện giải trong cơ thể và ảnh hưởng đến huyết áp. Khi mắc bệnh thận, việc bổ sung nhiều natri sẽ gây ra các triệu chứng như tăng huyết áp, khó thở, sưng phù mắt cá chân, dịch tích tụ xung quanh tim, phổi,...
- Kali giữ vai trò quan trọng trong hệ thần kinh, duy trì sự ổn định hoạt động của dây thần kinh và cơ bắp. Nhưng khi mắc bệnh thận, cơ thể sẽ giảm khả năng lọc kali dư thừa làm lượng kali máu tăng, thúc đẩy nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Photpho và canxi là hai chất giúp xương chắc khỏe. Tuy nhiên, nếu lượng phospho tăng cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, hạ calci máu và cường cận giáp thứ phát. Khi chức năng lọc suy giảm, thận sẽ không thể loại trừ lượng photpho dư thừa trong máu. Ngoài ra, khi canxi trong máu thấp, cơ thể sẽ bù trừ bằng cách lấy canxi từ xương ra dẫn đến yếu xương, loãng xương.
- Thận bị tổn thương sẽ không lọc bỏ được chất thải từ quá trình chuyển hóa protein. Vì vậy, cần hạn chế dùng thực phẩm chứa nhiều protein tùy vào từng giai đoạn của suy thận.
Nguyên tắc lựa chọn thực phẩm bổ thận được chuyên gia khuyến nghị
Những thực phẩm tốt cho thận yếu, cực bổ thận
Dưới đây là danh sách những thực phẩm tốt cho thận yếu, đáp ứng tiêu chí chứa ít natri, kali, photpho, canxi, protein.
Súp lơ trắng giàu chất dinh dưỡng bổ thận
Súp lơ là thực phẩm bổ dưỡng, chứa vitamin C, K, B. Bên cạnh đó, nó chứa nhiều chất xơ cùng các hợp chất giúp thận và gan trung hòa độc tố gây hại cho mô tế bào như glucosinolate, indole, thiocyanates.
Súp lơ thường được sử dụng thay thế cho khoai tây vì chúng giàu dinh dưỡng nhưng lại có hàm lượng kali thấp. Trong 124g súp lơ chín có chứa khoảng 19mg natri, 176 mg kali và 40mg phospho.
Súp lơ trắng giàu chất dinh dưỡng bổ thận
Bắp cải rất tốt cho người suy thận
Bắp cải chứa hàm lượng lớn vitamin C, K và nhiều loại vitamin B. Nó còn cung cấp chất xơ không hòa tan có tác dụng thúc đẩy nhu động ruột, giảm táo bón. Bắp cải còn chứa nhiều hoạt chất phytochemical giúp hỗ trợ tiêu diệt gốc tự do, cải thiện triệu chứng suy thận. Với 70g bắp cải ước tính có chứa 13mg natri, 119mg kali và 18mg phospho.
Tỏi giúp lợi tiểu, bảo vệ tế bào thận
Những người mắc bệnh thận cần hạn chế sử dụng muối trong khẩu phần ăn nên thường được khuyến cáo sử dụng tỏi để thay thế. Ngoài tăng thêm hương vị cho món ăn, tỏi cũng chứa nhiều thành phần vitamin C, B6 và các chất chống viêm.
Tỏi chứa allicin có tác dụng giảm triệu chứng mệt mỏi, suy nhược, sụt cân và chán ăn ở người suy thận. Tỏi cũng giúp cơ thể hấp thu cholesterol tốt hơn, ngăn ngừa bệnh mỡ máu và tim mạch. Cứ 9g tỏi sẽ chứa khoảng 1,5mg natri, 36mg kali, 14mg phospho.
Lòng trắng trứng bổ sung acid amin cần thiết cho thận
Lòng đỏ trứng bổ dưỡng nhưng lại chứa hàm lượng photpho cao, không nên dùng cho người bệnh thận. Lòng trắng trứng lại chứa hàm lượng lớn các protein chất lượng cao, ít photpho, phù hợp bổ sung vào chế độ ăn của người bệnh đang lọc máu. Khoảng 66g lòng trắng trứng (tương đương 2 lòng) chứa 110mg natri, 108mg kali, 10mg phospho.
Lòng trắng trứng bổ sung acid amin cần thiết cho thận
Ức gà chứa ít photpho, nito
Thịt gà chứa ít photpho, kali, natri nên rất tốt cho thận. Tuy nhiên, trong ức gà lại giàu protein nên cần hạn chế khi mức lọc cầu cầu thận giảm mạnh. Với người suy thận, hạn chế ăn lượng protein, chỉ tiêu thụ dưới 0,6g/kg thể trọng/ngày trong đợt cấp. Tăng lên 1g/kg thể trọng sau khi bệnh ổn định. Khoảng 84g ức gà không da chứa 63mg natri, 216mg kali, 192mg photpho.
Hành tây giúp giảm gánh nặng trên thận
Hành tây là gia vị có thể dùng tạo hương, thay thế muối. Xào hành với tỏi, dầu ô liu giúp tăng thêm hương vị cho món ăn, bổ dưỡng và giảm tổn thương thận.
Trong hành tây chứa nhiều vitamin C, vitamin B, mangan và chất xơ prebiotic, cung cấp vi khuẩn có lợi cho đường ruột.
Tuy nhiên, hành tây chứa nhiều acid oxalic, khi nấu chung với các thực phẩm chứa nhiều canxi, iot sẽ tạo thành phức hợp canxi oxalate. Chất này nếu lắng đọng, tích tụ lâu dài sẽ tạo thành sỏi thận. Vì vậy, với người mắc bệnh thận, tuyệt đối không chế biến hành tây cùng với rong biển, tôm,...
Củ cải giúp thải độc cho thận hiệu quả
Củ cải chứa ít kali và photpho, nhiều vitamin C, có tác dụng thải độc thận bằng cách tăng sản xuất nước tiểu. Ngoài ra, củ cải trắng còn chứa glucozid glucoraphanin có tác dụng thúc đẩy phản ứng chống oxy hóa, loại độc tố.
Cứ 58g củ cải thái lát chứa 23mg natri, 135 mg kali, 12mg photpho. Cứ 78mg củ cải chín chứa 12,5mg natri, 138mg kali, 20mg photpho.
Củ cải trắng giúp giải độc thận
Quả việt quất tốt cho người bệnh thận đái tháo đường
Việt quất chứa nhiều chất dinh dưỡng, đặc biệt là các chất chống oxy hóa. Nó chứa chất anthocyanins - chất được chứng minh tác dụng ngăn ngừa bệnh tim, một số bệnh ung thư, đái tháo đường và suy giảm nhận thức. Quả việt quất cũng chứa ít natri, photpho và kali.
Ớt chuông giảm mỡ máu do suy thận
Ớt chuông đỏ chứa nhiều vitamin C - có khả năng chống oxy hóa mạnh và vitamin A - quan trọng đối với chức năng miễn dịch của cơ thể. Ớt chuông cũng chứa ít kali, nhiều lycopene giúp giảm mỡ máu, tốt cho người cao huyết áp. Một quả ớt đỏ nhỏ 74g chứa khoảng 3mg natri, 156mg kali, 19mg photpho.
Táo xanh giảm tổn thương thận do viêm, stress oxy hóa.
Táo có chứa chất xơ, chất chống viêm làm giảm cholesterol, ngừa táo bón, giúp giảm thiểu khả năng mắc bệnh tim mạch và ung thư. Hợp chất pectin trong táo được chứng minh tác dụng giảm tổn thương thận theo thời gian. Ngoài ăn táo, bạn có thể uống nước ép táo, rượu táo hoặc nấu thành các món tráng miệng.
Dứa - tăng thanh thải cho thận
Dứa có hàm lượng kali thấp, giàu chất xơ, mangan, vitamin C và đặc biệt chứa enzyme giảm viêm bromelain. Dứa giàu nước và khoáng chất chống oxy hóa, có khả năng làm sạch thận, tăng khả năng hồi phục tổn thương bên trong cơ thể. Với 165g dứa sẽ có 2mg natri, 180mg kali, 13mg photpho.
Nho đỏ chống oxy hóa, chống viêm rất tốt
Nho đỏ chứa nhiều vitamin C và chất chống oxy hóa có tác dụng kháng viêm. Trong nho đỏ chứa nhiều flavonoid resveratrol - có lợi cho tim mạch, ngăn ngừa nguy cơ tiểu đường và suy giảm nhận thức. Ước tính, 75g nho (nửa cốc) chứa 1,5mg natri, 144mg kali và 15mg photpho.
Nho đỏ chống viêm, chống oxy hóa, tốt cho thận
>>XEM THÊM: Suy thận mạn: Nên và không nên ăn gì?
Những thực phẩm nào không tốt cho thận?
Người mắc bệnh thận chỉ nên tiêu thụ khoảng 2000mg natri, kali và 1000mg photpho mỗi ngày đồng thời kiểm soát lượng protein trong khẩu phần ăn. Do đó, người bệnh cần kiêng những thực phẩm dưới đây để tránh gây hại cho thận:
- Thực phẩm chứa nhiều natri: Nước tương, muối biển, thức ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp,...
- Thực phẩm nhiều kali: Chuối, khoai tây, bơ, cam, dưa hấu, cà chua,...
- Thực phẩm giàu photpho: Chuối, sữa chua, pho mát, bia, nước ngọt, socola nóng,...
- Thực phẩm giàu protein: Hạnh nhân, thịt bò,...
- Thực phẩm giàu chất béo: Mỡ, thức ăn nhanh,...
Những thảo dược tốt cho thận, hỗ trợ tăng cường chức năng thận
Song song với việc có chế độ ăn tốt cho thận, bạn có thể dùng các thảo dược để hỗ trợ tăng cường chức năng thận. Những thảo dược tốt cho thận thường được sử dụng gồm dành dành, linh chi đỏ, đan sâm,...
- Dành dành: Thảo dược dành dành giúp ngăn chặn quá trình dịch chuyển biểu mô, trung mô, ức chế xơ hóa thận. Nghiên cứu về tác dụng này được đăng tải tại chuyên trang y khoa uy tín Pubmed bởi nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Y dược và Y học cổ truyền Trung Quốc vào năm 2017.
- Linh chi đỏ, đan sâm: Giảm triệu chứng của viêm cầu thận, tăng dẫn máu đến thận, có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa mạnh.
- Trầm hương: Làm chậm tiến triển xơ hóa tế bào trung bì thận, hỗ trợ điều trị bệnh thận ở người mắc đái tháo đường.
- Bạch phục linh, mã đề: Lợi tiểu, tăng thanh thải thận, cải thiện rối loạn lipid máu, giảm tích tụ natri, kali máu.
Sự kết hợp giữa thành phần chính dành dành với linh chi đỏ, đan sâm, trầm hương, mã đề, bạch phục linh,... sẽ giúp kiểm soát tiến triển suy thận mạn tính. Một khảo sát của Tạp chí Kinh tế Việt Nam năm 2021 đã chỉ ra rằng 92,9% người dùng hài lòng khi sử dụng sản phẩm Ích Thận Vương có thành phần dành dành, đan sâm, linh chi đỏ, trầm hương, mã đề,...
Dành dành, linh chi đỏ, đan sâm… là thảo dược tốt cho thận
Bài viết trên đây đã tổng hợp những thực phẩm tốt cho thận mà bạn có thể dễ dàng đưa vào thực đơn hàng ngày. Nếu còn điều gì thắc mắc hay ý kiến đóng góp cho bài viết, hãy để lại thông tin, số điện thoại dưới phần bình luận. Chuyên gia của chúng tôi sẽ liên hệ trực tiếp để giải đáp và lắng nghe ý kiến của bạn.
Link tham khảo:
